Беларусь і краіны Афрыкі і Блізкага Усходу

Пашырэнне адносін з 67-ю краінамі Афрыкі і Блізкага Усходу, якія дынамічна развіваюцца, а таксама 11-ю міжнароднымі рэгіянальнымі арганізацыямі набывае ўсе большае значэнне для ўмацавання «далёкай дугі» збалансаванай знешняй палітыкі Рэспублікі Беларусь.

Наша краіна ўсталявала дыпламатычныя адносіны з 51 з 54 краін афрыканскага кантыненту і з усімі дзяржавамі рэгіёну Блізкага Усходу. 

Ужо ў 9 краінах – як традыцыйных, так і перспектыўных партнёрах (Аб’яднаныя Арабскія Эміраты, Егіпет, Зімбабвэ, Ізраіль, Катар, Кенія, Нігерыя, Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка, Сірыя) – паспяхова працуюць беларускія дыпламатычныя прадстаўніцтвы.

Беларускія паслы акрэдытаваны ў некаторых краінах па сумяшчальніцтве, г. зн., што яны маюць рэзідэнцыю ў адной дзяржаве, а выконваюць свае функцыі ў некалькіх. Усяго ў рэгіёне Афрыкі і Блізкага Усходу паслы Рэспублікі Беларусь акрэдытаваны па сумяшчальніцтве ў 19 краінах.

Усё шырэй выкарыстоўваецца практыка працы ў розных краінах праз інстытут ганаровых консулаў. Інтарэсы Рэспублікі Беларусь прадстаўляюць ганаровыя консулы нашай краіны ў Амане, Анголе, Гане, Ізраілі, Камеруне, Кот-д'Івуары, Ліване, Марока, Намібіі, Нігерыі, Сірыі, Судане і Эфіопіі.

У сваю чаргу ў Рэспубліцы Беларусь 8 краін Афрыкі і Блізкага Усходу прадстаўлены на ўзроўні пасольств і 6 краін – на ўзроўні ганаровых консулаў. Цэлы шэраг паслоў (37 кіраўнікоў дыпмісій краін Афрыкі і Блізкага Усходу з рэзідэнцыяй у г.Маскве, а таксама ў г.Берліне) акрэдытаваны ў Рэспубліке Беларусь па сумяшчальніцтве. 

У 2023 годзе адбылася акрэдытацыя ў Рэспубліцы Беларусь паслоў Анголы, Ганы, Егіпта, Зімбабвэ, Іарданіі, Маўрытаніі, Уганды, Экватарыяльнай Гвінеі.

Супадзенне пазіцый па большасці актуальных пытанняў міжнароднай павесткі дня, падобнасць падыходаў да вырашэння задач сацыяльна-эканамічнага развіцця садзейнічаюць пашырэнню супрацоўніцтва Рэспублікі Беларусь з краінамі Афрыкі і Блізкага Усходу ва ўсіх галінах.

Беларусь традыцыйна развівае адносіны сяброўства і ўзаемнай падтрымкі з дзяржавамі Афрыкі і Блізкага Усходу ў розных універсальных міжнародных арганізацыях, перш за ўсё ў ААН і Руху недалучэння, а таксама мае статут назіральніка ў буйнейшых рэгіянальных арганізацыях – Афрыканскім саюзе і Лізе арабскіх дзяржаў.

Супрацоўніцтва з прыярытэтнымі партнёрамі на Блізкім Усходзе і ў Афрыцы – Егіптам, Зімбабвэ, Ізраілем, Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікай, Сірыяй, краінамі Аравійскага паўвострава – захоўвае сваю станоўчую дынаміку. Рэгулярны абмен візітамі на вышэйшым і высокім узроўні пазітыўна ўплывае на развіццё двухбаковага супрацоўніцтва з краінамі рэгіёну.

Ва ўзаемадзеянні з Сірыяй 2023 год прайшоў пад знакам 30-годдзя ўсталявання дыпламатычных адносін. З нагоды юбілею дыпламатычных адносін адбыўся шэраг двухбаковых мерапрыемстваў, уключаючы гашэнне памятнай паштовай маркі, выдадзенай РУП  “Белпошта”.

Адбыўся шэраг значных для развіцця двухбаковых адносін візітаў на вышэйшым і высокім узроўні.

Арганізаваны візіты Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у Зімбабвэ (студзень-люты 2023 г.), Экватарыяльную Гвінею і Кенію (снежань 2023 г.).

У развіццё візіту на вышэйшым узроўні ў Зімбабвэ ў сакавіку 2023 г. адбыўся афіцыйны візіт у Рэспубліку Беларусь Міністра замежных спраў і міжнароднага гандлю Зімбабвэ Ф.Шавы, у красавіку 2023 г. Беларусь наведала Першая лэдзі Зімбабвэ О.Мнангагва. На працягу 2023 года арганізаваны цэлы шэраг узаемных візітаў профільных міністраў і кіраўнікоў ведамстваў Беларусі і Зімбабвэ.

• У ліпені 2023 г. на палях Міністэрскай сустрэчы Каардынацыйнага бюро Руху Недалучэння ў г. Баку адбыліся двухбаковыя сустрэчы Міністра замежных спраў Рэспублікі Беларусь Алейніка С.Ф. з Дзяржаўным Міністрам па замежных справах Катара, Міністрам замежных спраў Алжыра, Дзяржавы Кувейт, Палестыны, Міністрам замежных спраў і па справах эмігрантаў Сірыі, Намеснікам Міністра замежных спраў ПАР, Намеснікам Міністра замежных спраў Саудаўскай Аравіі.
   
• У верасні 2023 г. на палях 78-й сесіі Генеральнай Асамблеі ААН адбылася сустрэча Міністра замежных спраў Рэспублікі Беларусь Алейніка С.Ф. з Міністрам замежных спраў Егіпта.
   
• З асноўным партнёрам у рэгіёне Паўночнай Афрыкі - Егіптам - праведзены шэраг мерапрыемстваў гандлёва-эканамічнай накіраванасці, уключаючы пасяджэнні Беларуска-Егіпецкай сумеснай гандлёвай камісіі і Беларуска-Егіпецкага Савета дзелавога супрацоўніцтва.
   
• Пазітыўны імпульс двухбаковаму супрацоўніцтву надаў візіт у г. Мінск Старшыні Вышэйшай судовай рады Ірака (лістапад 2023 г.)
   
• У 2023 годзе адбыліся двухбаковыя сустрэчы Міністра замежных спраў Рэспублікі Беларусь Алейніка С.Ф. з Прэзідэнтам Эрытрэі, міністрамі замежных спраў Анголы, Алжыра, Егіпта, Бурундзі, Зімбабвэ, Кеніі, Нігерыі, Сьера-Леонэ, Тога, Туніса, ПАР, Экватарыяльнай Гвінеі, Эрытрэі, Уганды ў рамках шматбаковых мерапрыемстваў Руху недалучэння, БРІКС і Генасамблеі ААН.

Асаблівае значэнне для Рэспублікі Беларусь з яе экспартаарыентаванай эканомікай захоўвае ”эканамічная дыпламатыя“.

Асноўным напрамкам супрацоўніцтва Рэспублікі Беларусь з дзяржавамі Афрыкі ў гандлёва-эканамічнай сферы з’яўляецца пашырэнне экспарту прадукцыі і паслуг. Вядзецца сістэмная праца па асваенні новых рынкаў на афрыканскім кантыненце.

У той жа час найбольш перспектыўным напрамкам супрацоўніцтва з краінамі Персідскага заліва і Ізраілем з’яўляецца развіццё інвестыцыйнага ўзаемадзеяння. Прапрацоўваюцца і рэалізуюцца сумесныя інвестпраекты ў галіне стварэння новых прадпрыемстваў, будаўніцтва, сельскай гаспадаркі, гасцінічнага бізнеса, гандлю і г.д.

Імпульс будаванню гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва надалі сумесныя мерапрыемствы з асобнымі дзяржавамі рэгіёну.

У ААЭ у 2021 і 2022 гг. праведзены форумы "Spotlight into Belarus", прысвечаныя магчымасцям інвестыцыйнага і дзелавога супрацоўніцтва Беларусі і ААЭ.

У 2021 – 2022 гг. Рэспубліка Беларусь прыняла ўдзел у Сусветнай выставе "ЭКСПА-2020" у г.Дубаі (ААЭ). У рамках работы беларускага павільёна на "ЭКСПА-2020" праведзены прэзентацыі эканамічных і інвестыцыйных магчымасцей усіх абласцей Беларусі, а таксама навуковага і турыстычнага, патэнцыялу краіны. Сам Павільён Беларусі на "ЭКСПА-2020" увайшоў у топ-20 лепшых павільёнаў выставы.

Рэалізуюцца сумесныя праекты ў гандлёва-эканамічнай, навукова-тэхнічнай, інвестыцыйнай і іншых сферах. У шэрагу краін рэгіёна ўжо створаны сумесныя прадпрыемствы па вытворчасці сучаснай аўтамабільнай і трактарнай тэхнікі па беларускіх тэхналогіях.

Беларускія прадпрыемствы і арганізацыі актыўна ўдзельнічаюць у міжнародных выставах і кірмашах, якія праводзяцца ў краінах Афрыкі і Блізкага Усходу.

У сакавіку 2023 года дзевяць беларускіх вытворцаў прадуктаў харчавання ўпершыню прынялі ўдзел у міжнароднай харчовай выставе AgriteQ у Катары.

У рамках шматгаліновага Зімбабвійскага міжнароднага гандлёвага кірмашу (ZITF) у г.Булаваё (красавік 2023 г.) арганізаваны краінавы стэнд «Зроблена ў Беларусі», у працы якога прынялі ўдзел 11 беларускіх кампаній.

Акрамя таго, пры садзейнічанні Міністэрства замежных спраў шэраг беларускіх прадпрыемстваў-экспарцёраў, перш за ўсё МАЗ і МТЗ, наладзiлi дзейнасць своіх прадстаўніцтв па прасоўваннi тавараў і паслуг на мясцовые рынкі ў краінах Афрыкі і Блізкага Усходу. Пастаянна вядзецца праца па адкрыццю выстаў беларускай прадукціі, якія дзейнічаюць на сталай аснове, і беларускіх гандлёвых дамоў у найбольш перспектыўных з пункту гледжання беларускага экспарта краінах рэгіёну.

Развіваліся гуманітарныя сувязі. У сувязі са стыхійнымі бедствамі ў Зімбабвэ і Мазамбік накіраваны грузы беларускай гуманітарнай дапамогі.

У 2023 годзе казана гуманітарня дапамога Сірыі.

У беларускіх ВНУ штогод праходзяць падрыхтоўку сотні будучых дыпламаваных спецыялістаў з краін Афрыкі і Блізкага Усходу, перш за ўсе Нігерыі, Лівана, Сірыі, Ірака і інш.

⇒ Беларусь у сістэме міжнародных адносін