Экспарт: агульныя палажэнні, экспартны патэнцыял, тавараправодная сетка

Агульныя палажэнні

Экспарт з'яўляецца адным з асноўных прыярытэтаў развіцця беларускай эканомікі. У структуры эканомікі экспарт традыцыйна складае больш за палову валавога ўнутранага прадукту, у сілу чаго з'яўляецца адным з асноўных крыніц забеспячэння ўстойлівага эканамічнага росту ў краіне.

За гады развіцця эканомікі Беларусі ў цэлым завершана фарміраванне на дзяржаўным узроўні сістэмы стымулявання і падтрымкі экспарту, заснаванай на эфектыўнай міжнароднай практыцы. Гэтая сістэма пастаянна развіваецца і ўдасканальваецца, ствараюцца ўмовы для ўвядзення новых эфектыўных механізмаў.

Знешні гандаль Рэспублікі Беларусь быў падвергнуты пэўнай структурнай трансфармацыі ў посткрызісны перыяд развіцця сусветнага гандлю. Сёння ўзяты курс на павелічэнне долі навукаёмістай і высокатэхналагічнай прадукцыі ў структуры экспарту, дыверсіфікацыю паставак на новыя рынкі. 

Рэспубліка Беларусь традыцыйна рэалізуе шматвектарную знешнеэканамічную палітыку, падтрымлівае знешнегандлёвыя кантакты з большасцю замежных краін, актыўна ўдзельнічае ў міжнародных інтэграцыйных працэсах.

Важнейшымі падзеямі, якія істотна ўплываюць на ўмовы ажыццяўлення экспартнай дзейнасці, з'яўляюцца фундаментальныя змены ў знешнім гандлі, звязаныя з удзелам Беларусі ў Еўразійскiм эканамічным саюзе, фарміраваннем агульнай адзінай эканамічнай прасторы, маючым адбыцца ўступленнем у СГА.

Экспартны патэнцыял

Структура беларускай эканомікі з'яўляецца экспартаарыентаванай. У 2022 годзе аб'ём экспарту тавараў і паслуг Беларусі склаў 46,8 млрд. дал. ЗША (у 2000 годзе – 7 млрд. дал.).

У 2022 годзе беларуская прадукцыя экспартавалась на рынкі 161 краіны. 

У Беларусі выпускаецца шырокая гама складанатэхнічнай прадукцыі, якая мае ўстойлівы попыт на знешніх рынках. Інавацыйнае паступальнае развіццё эканомікі дасягаецца за кошт павелічэння патэнцыялу навукаёмкай і высокатэхналагічнай вытворчасці.

Таварная структура беларускага экспарту ўключае ў сябе больш за тысячу таварных пазіцый на ўзроўні чатырох знакаў кодаў ТН ЗЭД ЕАЭС. 

Важнейшыя экспартныя пазіцыі: прадукцыя нафтахіміі, машынабудавання, металургіі, дрэваапрацоўкі, лёгкай прамысловасці, малочная і мясная прадукцыя, мэбля, шкло, шкловалакно, цэмент.

Тавараправодная сетка беларускіх арганізацый за мяжой

Пачынаючы з 2004 года, рэспубліканскія органы дзяржаўнага кіравання праводзяць мэтанакіраваную работу па фарміраванні і развіцці тавараправоднай сеткі падведамных арганізацый за мяжой, а таксама павышэнню яе эфектыўнасці. 

З першага лiпеня 2013 года функцыi каардынацыi развiцця тавараправоднай сеткі беларускiх арганiзацый за мяжой ускладзены на Міністэрства замежных спраў. МЗС садзейнічае беларускім прадпрыемствам і арганізацыям у дадзеным накірунку праз сістэму замежных устаноў Рэспублікі Беларусь. 

Пастановай Совета Мiнiстраў Рэспублiкi Беларусь ад 24 лютага 2012 г. № 183 зацверджана Палажэнне аб тавараправоднай сетцы беларускiх арганiзацый за мяжой.

З Класiфiкатарам вiдаў паставак тавараў, якiя падлягаюць улiку прi ажыццяўленнi экспартных аперацый, зацверджанным пастановай Савета Мiнiстраў ад 24 лютага 2012 г., можна азнаемiцца тут.

П астановай Міністэрства замежных спраў Рэспублікі Беларусь ад 27 снежня 2022 г. № 12 зацверджаны форма ведамаснай справаздачнасці "Звесткі аб пастаўках тавараў суб'ектам тавараправоднай сеткі з беларускім статутным капіталам або яго доляй, размешчаным за мяжой" на 2023 год і ўказанні па яе запаўненні.